Казахские пословицы и поговорки с переводом

Казахские пословицы и поговорки с переводом
О книге

«Речь без пословиц, что пища без соли» – гласит казахская мудрость. Как пресно блюдо без соли, так же пресна и скучна речь без пословиц и поговорок. А казахскую речь представить без этих произведений народной мудрости просто невозможно. Тому, кто более или менее знаком с казахской культурой, известно, что казахи издавна очень высоко ценили силу слова. Мудрые ораторы – бии с помощью одной единственной меткой, емкой фразы останавливали вражду между родами, разрешали запутанные споры.

Читать Казахские пословицы и поговорки с переводом онлайн беплатно


Шрифт
Интервал

Составитель Павел Рассохин


ISBN 978-5-4493-9030-1

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

А

Ағайынның алтын сарайынан ананың жыртық лашығы артық

– Дырявый шалаш матери лучше, чем золотой дворец родичей.

Ағаш тамырымен, адам досымен мықты

– Дерево крепко корнями, человек – друзьями.


Ағын судың арамдығы жоқ – В проточной воде грязь не держится.

Адам сөзінен жазады, сиыр мүйізінен жазады

Корова страдает из-за рогов, человек – из-за своих слов.


Адамды еңбек көркейтеді — Труд красит человека.

Адамды тарлық шынықтырады, адамгершілікті барлық ұмыттырады

– Нужда закаляет, богатство о человечности забывает.

Адамның көңілі бір атым насыбайдан қалады

– Бывает, что друзья расходятся из-за щепотки насыбая.

Адасқанға – жұлдыз айдай, карны ашқанға – көже майдай

– Когда заблудишься, звезды луной кажутся; а проголодаешься и лапша маслом кажется.

Адасқанның айыбы жоқ, қайтып үйірін тапқан соң

– Не велико заблуждение, коль назад нашел дорогу к своим.

Адатықтан ұдкен ат жоқ, наннан ұлкен ас жоқ

– Самое святое имя – человек, самая свята пища – хлеб


Ажал ажарға қарамайды– Смерть на лица не смотрит.

Аз жұмысты қиынсыңсаң, көп жұмысқатап боларсың

– Будешь выбирать легкую работу, трудная достанется.

Аз қайғыны ас басады, көп қайғыны дос басады

– Малая печаль за едой забывается, большая – за беседой с другом.


Аз сөйлесең де саз сөйле – Говори редко, но метко.


Азғын денеге ауру үйір – Истощенному телу все болезни товарищи.

Аздің азаншысы болғанша, көптің қазаншысы бол

– Чем десятком людей руководить, лучше для сотни людей кашу варить.


Ай бетінде де дақ бар — И на луне есть пятна.

Ай көрмесең туысың жат, жыл көрмесең жолдасың жат

– Если месяц с родственниками не видишься, становятся чужими,

если год с друзьями не видишься, становятся чужими


Айлалы батыр алдырмас – Ловкого батыра силой не возьмешь.


Айна айна емес, халық айна – Зеркало правды – народ.

Айран ұйытса, іріткен, тері илесе, шіріткен

– Взялся простоквашу ставить – молоко прокисло, взялся кожу дубить – шкуру сгноил.


Айтуға оңай, істеуге қиын – Легко сказать, да трудно сделать.

Айырылмастай досыңа қайырылмастай сөз айтпа

– Другу неразлучному не говори слов разлучающих.

Ақша ашпайтын құлып жоқ

– Нет такого замка, который бы против денег устоял.

Ақша кетуге тырысады, есеп ұстауға тырысады

– Деньги стараются уплыть, а счет старается их удержать.


Ақша тиыннан құралады – Копейка рубль бережет.


Ақшада көз жоқ — У денег нет глаз.

Ақыл тозбайтын тон, білім таусылмайтын көл

– Ум – шуба, которая не изнашивается, знания —неисчерпаемое озеро.

Ақылдан асар амал жоқ, батылдар алмас қамал жоқ

– Нет хитрости, которой ум бы не разгадал; нет крепости, которой смелый бы не взял.

Ақылды арын қорғайды, сараң малын қорғайды

– Умный честь свою оберегает, скупой скот свой оберегает.

Ақылды көргенін айтады, ақмақ ішкенін айтады

– Мудрец рассказывает, что повидать успел, глупец рассказывает, что и когда он ел.

Ақымақ күлкіге тоймайды, жалқау ұйқыға тоймайды

– Дурень смеется постоянно, а лодырь спит непрестанно.

Ақынның тілі қылыштан өткір, қылдан нәзік

– Слово акына острее клинка и нежнее волоска.

Аман болса бұл басым, тағы шығар бұл шашым

– Была бы голова цела, а волосы сами отрастут.


Алаған қолым береген – Рука, умеющая брать, умеет и сама давать.


Аласыға алтау аз, бересіге бесеу көп – Берущему шести мало, дающему и пяти много.


Алла бермегенді молда да бермейді – Чего аллах не дал, того и мулла не даст.

Аллаға жағайын десең – қазаның болсын, қазыға жағайын десең – қазаның болсын

– Хочешь понравиться аллаху – час молитвы не пропускай, хочешь понравиться казию – котел с огня не снимай.


Алмақтың да салмағы бар – Любишь брать, умей и сам давать


Алпыс қарсақ ат болмас — И шестьдесят корсаков коня не заменят.

Алтау ала болса, ауыздағы кетеді. төртеу түгел болса, төбедегі келеді

– Если шестеро врозь, лежащее во рту теряют;

если четверо за одно, улетевшее в небо достают.


Алтын алма, білім ал – Не гонись за золотом, гонись за знаниями.


Алтын көрсе періште жолдан таяды – Увидев золото, и ангел свернул с дороги.


Алтын тапсаң, санап ал — Если и золото нашел, пересчитай.


Алтын тыққан адам аштан өлер — Дрожащий над золотом с голода умирает.


Алтынды ала білген бөле де біледі – Кто золото добыть сумел, сумеет и поделить.


Алтынды тот баспайды — Золото не ржавеет.

Алып анадан туады, ат биеден туады

– Скакун родится от кобылицы, батыр – от женщины.

Алыс жол атты сынайды, ауыр жол ерді сынайды

– Дальняя дорога – испытание коню, тяжкий путь – испытание джигиту.


Алыссаң атаң да болса жық — Если схватился, и отца родного вали с ног.

Алыстан арбалағанша жақыннан дорбала

– Чем из далека возить арбой, лучше сблизи натаскать торбой.


Анасын көріп қызын ал – Возьми замуж дочь, прежде узнав, кто ее мать.

Анаңды Меккеге үш арқалап барсаң да, қарызыңнан құтыла алмайсың

– Даже если трижды мать на себе в Мекку перевезешь, с долгом перед ней не рассчитаешься.


Аңдамай сөйлеген ауырмай өледі — Болтающий не думая, умирает не болея.


Аңқау елге – арамза молда – Для темных людей и плут – мулла.


Арық атқа қамшы – ауыр – Тощему коню и плеть – ноша.

Арық атқа қамшы жау, жыртық үйге тамшы жау

– Худому коню плетка – враг, худой юрте – дождь.



Вам будет интересно